Hoe werkt boosheid bij jou?
Om boosheid om te zetten in een constructieve kracht, is het waardevol je eigen ‘Angry Man’ te herkennen. Die ‘Angry man’ krijgt dan kans te shiften naar een moedige krijger die zich wijs en standvastig inzet voor wat voor jou van waarde is.
De pure energie boosheid is, in tegenstelling tot wat we vaak denken, niet ongezond. Boosheid is een signaal, of waarschuwing en waardevol om te voelen! Je voelt jouw grens of dat iets anders loopt dan je graag zou willen. Door er naar te luisteren, leer je jezelf kennen en ontstaat daadkracht voor veranderingen.
Ik vertel je in deze blog meer over boosheid en geef je 3 Mindful Tips die helpen bij het omgaan met boosheid.
Maar, wat is boosheid eigenlijk?
Boosheid is een 1 van de 5 basisemoties (samen met blij, bang, bedroefd., beschaamd) en gaat vaak gepaard met de nodige stress. Je wordt geraakt en fysiek ga je ‘AAN’; je hart gaat sneller kloppen, je ademt sneller en er ontstaat verhoogde spierspanning. In een nanoseconde ben je klaar om het gevecht aan te gaan, te schelden, te slaan.
Oorspronkelijk is dit een reactie van ons emotionele brein op gevaar. Als jou, anderen of de wereld iets aangedaan wordt of als iets anders loopt dan verwacht. Je brein reageert zonder nuancering en laat, als het tegenzit, zonder pardon boze gedachten, oude ervaringen en wraakzuchtige impulsen met zich meestromen. Of je nu wilt of niet; de boosheid neemt je over…
“Waar je op rekende gebeurt niet”
In de kern is boosheid een reactie van ons emotionele brein; een golf energie die door je lichaam stroomt, waar nog een gedachtestorm als een schep stress bovenop komt. De gedachtestorm brengt extra stress en nog meer fysieke reacties, gevoelens en impulsen en blazen onze ‘Angry man’ zo enorm op.
Je bent je boosheid niet. Boosheid is in feite niets anders dan een golf pure energie die in 90 seconden tijd door je lichaam golft. Zolang die boosheid tenminste gestript is van het bijkomende verhaal. Door niet mee te gaan met dat verhaal en de neigingen en impulsen die ontstaan, blijft alleen de golf energie over. Een golf die als vanzelf weer verder rolt.
Je boosheid niet wegdrukken
Het opmerken en erkennen dat er boosheid is, is het begin van er niet meer mee geïdentificeerd zijn. Dat schept ruimte om uit de reactie te stappen en niet meer door de boosheid overgenomen te worden. Hoe moeilijk het ook is en hoe zeer je je impulsen ook voelt, je er niet door wil laten meeslepen en wachten tot een wijzere reactie zich aan je voordoet.
Als toeschouwer zonder oordeel kunnen zeggen ‘Oh, dat is mijn boosheid’. Dit is mijn reactie op de kritiek die ik kreeg, op die vervelende opmerking of op de verbroken belofte.
Boosheid gaan we namelijk al te vaak vaak uit de weg; we negeren het en drukken het gevoel weg met onbewuste mentale strategieën… We hebben zo allemaal onze eigen strategieën ofwel patronen waarmee we dit doen. Wat doe jij?
“What we resist, persists”
Carl Jung
Fantaseer je over wraakacties? Ga je je gelijk halen op welke manier dan ook? Of mopper je vooral op anderen die er in feite niets mee te doen hebben? Drink je je boosheid weg of plan je om er maar niet mee bezig te hoeven zijn je agenda vol? Wat je ook doet; het lost de boosheid niet op, versterkt het en woekert onderhuids verder.
Die boosheid maakt dat we onszelf niet zijn, we doen onszelf geweld aan. Onderdrukte of vastgehouden boosheid blijft in ons aanwezig. We staan op scherp; het deel dat vanuit het niets ongeduldig, sarcastisch, kwetsend of giftig kan zijn. Niet als in een tijdelijke stemming maar als in een voortdurend aanwezige eigenschap.
“We zijn boosheid; een bosere versie van onszelf”
De U- bocht nemen en openstellen
Door je eigen boosheid te zien en te erkennen ben je in staat je open te stellen voor de onderliggende pijn. Het deel in jou dat weet dat je grenzen zijn overgegaan en weet wat jouw onderliggende verlangens zijn. Dat kan alleen zolang je de schuld van de boosheid niet bij een ander legt. Ook al is de ander echt schuldig en heeft je iets aangedaan. Tara Brach heeft het over het nemen van een U- bocht; bewust je aandacht wegnemen van de ander en terugbrengen naar jezelf.
Je eigen pijn en je eigen behoefte ga je pas zien als je je 100% richt op jezelf. Terug bij jezelf, richt je je op je lichaam en op alle sensaties die waar te nemen zijn; de pure energie van boosheid in je lichaam. Het kloppen van je hart, de gebalde maag, misselijkheid, hoge en snelle adem. Zolang je daar bent en de pure energie van boosheid voelt, ga je niet mee in de overweldigende stroom van gedachten, oordelen, gevoelens en impulsen die er ook zijn. Hiermee doorbreek je de spiraal van boosheid en laat je de boze golf langzaam wegebben Elke keer als je toch weer meegenomen wordt door je denken, door impulsen ga je je weer gronden, openstellen om de energie te laten stromen…
“Geduld is de antidote van boosheid”
Dat proces vraagt geduld maar in het wegebben van de boosheid wordt de onderliggende pijn steeds meer zichtbaar. En waar ruimte is voor pijn worden je oorspronkelijke verlangens ook weer als vanzelf helder.
Je boosheid vertelt iets
In de pijn vind je namelijk onverwerkte teleurstelling, eenzaamheid, bitterheid, verlatenheid, jaloezie, schaamte, onwaardigheid, zorgelijkheid, spijt of schuld.
Deze onverwerkte gevoelens liggen gekapseld in ons onderbewuste. Elke keer als bijvoorbeeld schaamte of spijt getriggerd wordt en niet gezien, leidt dit tot boosheid. Rick Hanson zegt het mooi: ‘Neurons that fire together, wire together’. Het patroon blijft bestaan zolang je de gevoelens niet ziet.
Als je merkt dat de gedachten en impulsen om toch als vanouds te reageren weg- ebben, zou je jezelf de vraag kunnen stellen “Wat wens ik mezelf toe en wat is belangrijkst voor mij?” Zonder dat je een antwoord bedenkt, geef je ruimte aan wat er in je opkomt. Misschien een beeld, een woord?
Aandacht en troost die je een ander zou geven. Je bent er voor jezelf en je bent ook dichtbij jezelf. Dichtbij jouw kwetsbaarheden en ook jouw waarden. Wat is nu allerbelangrijkste voor jou?
Wens aan mezelf…
Ik wil gezien worden
Ik wil gehoord worden
Ik wil erkend worden
Ik wil me veilig voelen
Ik wil me verbonden voelen
Ik wil me speciaal voelen
Ik wil me geliefd voelen
Deze waarde die je jezelf toekent, deze wens maakt de weg vrij naar een fijnere, wijzere reactie. Wat kun je doen om in deze wens tegemoet gekomen te worden? Ben je daarin afhankelijk van de ‘boos maker’? Wat kun je jezelf geven? Hoe kom jij verder met een zuiver en gelijkmoedig hart?
Geduld heb je nu nodig om niet (alsnog) impulsief te reageren en mildheid om dicht bij je eigen behoefte en je eigen hart te blijven.
De energie van je hart
De krachtige energie van je hart is zo vele malen krachtiger dan de energie van je mind. Deze energie kan je ondersteunen in het loskomen van boosheid. De kwaliteiten van je hart zijn mildheid, onvoorwaardelijke acceptatie, verzoening, liefde voor jezelf en anderen. Deze kwaliteiten dragen bij aan heling in een proces waarbij je vaak wel iets van elke kwaliteit kunt gebruiken.
Het fijne is dat het streven naar gelijkmoedigheid en het zuiver houden van je hart niet alleen ten goede komt van jezelf, maar ook ten goede van de mensen om je heen.
Oefenen, oefenen, oefenen
Dit alles vraagt om het beoefenen van een open, observerende en geduldige en liefdevolle houding voor jezelf. Hiermee ben je in staat de regie over je gedachten en emoties terug te pakken en ruimte te maken voor bewustere, liefdevollere en wijzere reacties.
De Mindfulness- training, het beoefenen van Metta ofwel liefdevolle aandacht en ook het beoefenen van Shamatha ofwel kalmte en concentratie- meditatie sluit hierbij aan. Ook in een fijne yogales ben je misschien wel zonder dat je het zelf in de gaten hebt bezig met het beoefenen van deze wijzere houding. Denk maar aan de Yin Yoga waarbij je bijvoorbeeld je impuls om geïrriteerd te reageren op weerstand of op verveling gaat opmerken en leert om er niets mee te doen.
Misschien heb je daarbij iets aan de volgende tips?
De TIPS
Tip 1 Neem je boosheid serieus en stap uit de automatische reactie
Start met het opmerken van je boosheid en neem bewust ruimte om uit de reactie te stappen. Sta op, ga weg of die iets waardoor je jezelf bewust in een andere reactie zet. Als je dan nog te onrustig bent om de U- bocht te maken of te mediteren, zou je je kunnen richten op het mindful wandelen. In al je onrust richt je je eerst op wat je ziet en wat je hoort en op het contact van de beweging van je voeten met de aarde. Gaandeweg als je merkt dat je kalm genoeg bent om je aandacht naar jezelf en naar binnen te keren geef je ruimte aan de energie van boosheid op een inademing en op een uitademing laat je de energie afvloeien naar de aarde. Op een inademing geef je weer ruimte aan de energie van de boosheid en op een uitademing laat je weer afvloeien wat losgelaten wil worden. Je ademt zo met de boosheid, je geeft het je aandacht en observeert wat er zo gebeurt. Aandacht voor je eigen emoties werkt op zich al kalmerend. Iets wat we beoefenen in de Mindfulness Training.
Tip 2 Beoefen rust en kalmte waarbij je de fysieke reactie op de emotie observeert
Wat je op dit moment kunt gebruiken is geduld, rust en kalmte. De Kalmte en Concentratie meditatie ofwel Shamatha meditatie heeft mij enorm geholpen bij het omgaan met mijn emoties. Deze vorm van meditatie komt vanuit alle stromingen van het Boeddhisme en is gericht op het vereenvoudigen, vertragen en verzachten van je leven. Met name het kalmte- deel is heel fijn om spanning en onrust in je lijf ruimte te geven en deze op een uitademing weer te laten gaan. Je oefent daarvoor dagelijks een meditatie van 24 minuten en je bouwt op dat je je meer en meer gaat openstellen voor de pure sensaties in je lichaam. En dat je losser komt van je mind; het denken en het voelen. Dus ook van je boosheid. Langzaamaan merk je dat de golf boosheid als vanzelf verder gaat en dat de boze impulsen afnemen. In de ruimte die hierdoor ontstaat zou je je kunnen afvragen wat belangrijkst is voor jou? Wat jij nodig hebt om kalmer met de situatie om te gaan? Misschien ook wel wat jouw onderliggende wond is? Kortom je zorgt nu eerst goed voor jezelf. Wat natuurlijk niet zegt dat je je boosheid niet mag uiten. Maar dan wel als een bewuste en wijzere actie.
Tip 3 Maak gebruik van de energie van je hart
Ga als je zover bent zitten op een rustige plek en neem een ontspannen recht- op houding aan. Leg dan een hand op je hart en adem als het ware in en uit met je hart. Maak tijd en ruimte om de warmte en de vibraties van je hart gewaar te zijn. Elke gedachte of elke impuls die er nu opkomt breng je spreekwoordelijk naar je hart. Ook hier zonder te forceren en met veel geduld voor jezelf. Sluit af door jezelf de vraag te stellen ‘Wat is mijn allerdiepste wens voor mezelf? Wat kan ik voor mezelf betekenen?’. Neem de tijd om het antwoord op te laten komen, laat ook na het eerste antwoord de vraag nog even rusten, misschien is er nog een ander antwoord dat opkomt. Misschien is een Bodyscan met compassie of een Metta- meditatie daarbij ook fijn voor je om te doen?
Last but not least! Er is niemand die zegt dat je nooit meer boos mag zijn! Boosheid is een gezonde emotie zolang die niet opgeblazen is tot ‘Angry man’ en zolang die bewust gevoeld en geuit wordt.
Succes met het leren kennen van en leren omgaan met jouw ‘Angry man’!
Liefs, Erna
♡